Oorzaken

Het broeikaseffect wordt veroorzaakt door de aanwezigheid van bepaalde stoffen in de dampkring; de ‘broeikasgassen’. De belangrijkste hiervan zijn:

• koolstofdioxide (CO₂): komt vrij bij verbranding van fossiele brandstoffen zoals steenkool, aardolie en (in mindere mate) aardgas. CO₂ komt ook vrij bij ontbossing.
• methaan (CH₄): ontstaat vooral in de landbouw en veeteelt.
• distikstofoxide (N₂O, lachgas): komt vrij bij verbranding van fossiele brandstof en gebruik van mest.
• fluorverbindingen: dit zijn stoffen als HKF's, PFK's en SF₆ (deze worden gebruikt als vervangers van CFK’s)

Verder hebben bepaalde stoffen een indirecte invloed op het versterkte broeikaseffect. Te denken is hierbij aan stoffen als stikstofoxiden, koolmonoxide en vluchtige organische stoffen.

 
De meeste bovengenoemde stoffen zijn een natuurlijk onderdeel van onze atmosfeer. Maar door menselijke factoren is gedurende de afgelopen twee eeuwen de concentratie van kooldioxide in de atmosfeer met ongeveer 30 procent toegenomen. De verbranding van fossiele brandstoffen, als steenkool, aardolie en aardgas, heeft veel CO₂ op niet-natuurlijke wijze vrijgemaakt.

 
Daarnaast heeft de mens ook gezorgd voor een grote uitstoot van andere broeikasgassen; de uitstoot van methaan is meer dan verdubbeld sinds 1750, die van N₂O nam toe met 15 procent en het ozon in de onderste tien kilometer van de atmosfeer (de troposfeer) is verdubbeld.

Hoe komen deze gassen in de atmosfeer terecht?

• De mens is steeds meer afhankelijk van grote hoeveelheden energie. Bijgevolg stijgt het aantal energievoorzieningen; elektriciteitscentrales, industriële productieprocessen en verwarming van huizen en gebouwen zijn voor een groot deel verantwoordelijk voor de steeds toenemende uitstoot van broeikasgassen.
• Het verkeer op de weg neemt steeds meer en meer toe. Files zijn hier een logisch gevolg van. Maar daardoor komen ook meer uitlaatgassen in de atmosfeer terecht en die bevatten o.a. CO, CO₂, SO₂ en SO.
• In de “groene longen van de aarde” woont meer dan de helft van alle planten en dieren op deze aarde. Maar door de massale ontbossing vrezen onderzoekers dat over 25 jaar de tropische regenwouden geheel verdwenen zullen zijn. En net deze bomen zetten een zeer groot percentage van het broeikasgas CO₂ om in O₂.