VN-conferentie van Montreal biedt geen perspectieven voor post-Kyototijdperk

Canadees premier Paul Martin: 'Er bestaat zoiets als een globaal geweten en het is tijd om ernaar te luisteren'

VS blijven hardnekkig klimaatprotocol afwijzen

Er is gepraat, gepraat en gepraat. En er is overeengekomen dat er voortgepraat wordt. Maar hoe het na 2012 met het klimaat verder moet, daar zijn de onderhandelaars op de VN-klimaatconferentie in Montréal niet uitgekomen. Meer nog: Washington is boos omdat het van gastland Canada het verzoek kreeg 'naar het geweten van de wereld te luisteren'. Tot dat geweten behoren de Inuit, die klacht tegen de VS hebben ingediend.

Brussel

Eigen berichtgeving

Gelukkig had niemand zich bij voorbaat veel illusies gemaakt. Zelfs als de aanwezige VN-lidstaten gisterenavond nog een tekst uit de brand zouden weten te slepen - onduidelijk bij het ter perse gaan, al was daar informeel wel sprake van - dan zal de hoge klimaatconferentie van Montréal vooral de geschiedenis ingaan als de top van het status-quo. Diverse persagentschappen kregen van diverse diplomatieke bronnen te horen hoe ergerlijk arrogant Washington zich had opgesteld. Aan AFP zei een onderhandelaar dat de VS donderdagavond de onderhandelingstafel verlaten hebben zodra ze het woord 'dialoog' in de voorlopige slotverklaring zagen opduiken.

De VS, deelgenoot in het in 1993 ondertekende akkoord van Rio maar niet in het vier jaar later overeengekomen omvattender protocol van Kyoto, blijven bij hun stelling dat "onderhandelingen niet tot vooruitgang zullen leiden". Volgens onderminister van Globale Zaken Paula Dobriansky is haar land, goed voor 25 procent van de globale CO2-uitstoot maar tegen 2010 vermoedelijk voorbijgestoken door de Aziatische giganten, "een baken voor de rest van de planeet als het over klimaatverandering gaat". Dobriansky herhaalde nogmaals de stelling dat in geen enkel land zoveel onderzoek verricht wordt over de klimaatwissel. Ook nu de berichten over de globale opwarming steeds acutere vormen aannemen, willen de VS niet weten van uitstootreducties. Volgens Washington moet de oplossing van de nieuwe technologie komen. Daar investeert het naar eigen zeggen jaarlijks 2 miljard dollar in.

Zal die technologie klaar zijn tegen 2012, het jaar waarin het protocol van Kyoto afloopt? Neen, vrezen specialisten en milieu-ngo's. De 157 Kyotolidstaten zouden het er wel mee eens zijn het protocol na 2012 gewoon voort te zetten, helaas zonder de VS. Zo hoog liep het ongenoegen dezer dagen op dat de Canadese premier Paul Martin, tegen de diplomatieke geplogenheden in, man en paard noemde. "Tot de weigerachtige landen, met inbegrip van de VS, zeg ik dit: er bestaat zoiets als een globaal geweten en het is tijd om ernaar te luisteren" - een zinnetje dat grote irritatie opwekte bij de Amerikaanse delegatie.

Uit protest tegen het uitblijven van een constructievere houding in Washington heeft de Inuit Circumpolar Conference (ICC) bij het Inter-Amerikaanse Hof voor de Mensenrechten - de Pan-Amerikaanse tegenhanger van Straatsburg - klacht ingediend tegen de VS. In het Noordpoolgebied, waar de Inuit leven, stijgt de temperatuur twee keer zo snel als elders ter wereld. "De Inuit draaien op voor de onwil van de Amerikanen", heet het.

Maar ook Europa is een megavervuiler. De landen van de Europese Unie hebben dan wel hun handtekening gezet onder Kyoto, veel vordering hebben ze niet geboekt. "De houding van Europa is passief", zeiden waarnemers de jongste dagen. "De Unie lijkt wel ingeslapen", heette het te midden van de berichten (DM 9/12) dat de anti-Kyotolobby uit de VS in Europa steeds meer voet aan de grond krijgt.

"Het klimaat verandert", zei Greenpeace in een mededeling aan de verenigde onderhandelaars. "Onze samenlevingen ook. De autochtone volkeren, de jongeren, arbeiders, zakenmensen, religieuze congregaties en wetgevers van diverse politieke niveaus zullen hun stem blijven laten horen en actief streven naar verandering in steden, staten, provincies en bedrijven." Volgens Greenpeace zal "aan de onstilbare kracht van die stemmen niet één regering, hoe weigerachtig ze ook is, nog lang weerstand kunnen bieden". Het is zeer de vraag of Washington van die woorden onder de indruk is. (LD)

De Morgen, pagina 12, 632 woorden
© 2005 Uitgeverij De Morgen n.v.

10-12-2005

 alle artikels