In de dampkring komen gassen voor die een speciale
eigenschap hebben: ze laten namelijk wel het zonlicht door, maar houden de
warmte-uitstraling van de aarde voor een groot deel tegen. Door deze eigenschap
zorgen deze gassen voor opwarming van het onderste deel van de dampkring. De
gassen met dergelijke eigenschap worden broeikasgassen genoemd.
Bijvoorbeeld: methaan, koolstofdioxide, CFK (Chloorfluorkoolwaterstoffen) …
Het is maar goed
dat deze gassen bestaan want anders was het hier op aarde niet uit te houden.
Zonder deze gassen zou immers de gemiddelde temperatuur op aarde namelijk -18ºC
zijn en bijgevolg te koud om op te leven. Dankzij het vasthouden van de warmte
door de broeikasgassen is de gemiddelde temperatuur +15ºC en dat is liefst 33ºC
hoger.
Het vasthouden van
de warmte noemen we het “natuurlijk broeikaseffect”. Naast het natuurlijke
broeikaseffect waar de natuur zelf voor zorgt, bestaat ook het “versterkt
broeikaseffect”. Voor dit broeikaseffect is de mens verantwoordelijk.
Bijvoorbeeld: uitstoot van uitlaatgassen, bemesten van akkers, ontbossing …
Illustratie: Het
tropische regenwoud regelt voor een groot deel zijn eigen klimaat. De talloze
bomen verdampen reusachtige hoeveelheden water. Dit water condenseert in wolken
en valt opnieuw als regen op de aarde.
De plantengroei absorbeert grote hoeveelheden zonlicht en warmte. Wanneer men
de bomen kapt, zal de aarde meer energie terugstralen in de atmosfeer waardoor
er lokaal grote temperatuurschommelingen kunnen ontstaan.
Het vernietigen van het regenwoud heeft ook een invloed op het globaal klimaat.
Het afbranden, voor de landbouw, zet gigantische hoeveelheden koolstofdioxide
vrij. Dit is één van de gassen die een rol spelen in het broeikaseffect. Onder
invloed hiervan kan de aarde kan minder warmte terugstralen naar de ruimte. De
aarde warmt dus langzaam op. Dit kan ernstige gevolgen hebben voor onder andere
het klimaat. Grote landbouwgebieden kunnen onbruikbaar worden en er kan meer
woestijn ontstaan. Voor de lage landen langs de Noordzee kan het smelten van de
poolkappen en het stijgen van de zeespiegel catastrofale gevolgen hebben.
Het broeikaseffect
is een must, maar het versterkte broeikaseffect wordt stilaan de nagel aan onze
doodskist. Het zorgt namelijk voor de opwarming van de aarde en dit brengt
talloze gevolgen met zich mee.
Het versterkte
broeikaseffect kan leiden tot grootschalige gevolgen. Hier volgen enkele
mogelijke gevolgen:
(1) Verschuiving van klimaatgordels,
bijvoorbeeld de uitbreiding van de woestijnen.
(2) Opwarming van de polen, die tot gevolg
heeft dat de ijsmassa’s deels afsmelten.
(3) Stopzetting van de diepzeecirculatie
van de Noord-Atlantische oceaan en dit kan leiden tot een stagnatie van de
warme golfstroom uit het Caraïbische gebied naar West Europa.
(4) Een warmere atmosfeer zal ook leiden
tot meer en sterkere orkanen.