Wetenschappers zijn het er in grote lijnen over eens dat de concentratie van de broeikasgassen in de atmosfeer in belangrijke mate heeft bijgedragen tot een stijging van de gemiddelde temperatuur op aarde (zie figuur 1: grafiek over het verband tussen CO2 in de atmosfeer en de gemiddelde temperatuur op aarde).
Figuur
1: grafiek CO2-uitstoot
Volgens Michel Jarraud, de directeur-generaal
van de World Meteorological Organization (WMO) is de temperatuur in de 20ste
eeuw gemiddeld met 0,6 graden Celsius gestegen. En volgens schattingen komt
daar eind deze eeuw nog eens tussen de 1,4 en 5,8 graden bij. Het aandeel
koolstofdioxide (CO2) is met 33 procent toegenomen en ligt op het
hoogste punt in 420.000 jaar, aldus Jarraud. Als we niet snel reageren zou in
2100 de atmosfeer tot ruim drie keer zoveel koolstofdioxide bevatten als voor
de industrialisatie en de hoeveelheid neerslag kan plaatselijk met 5 tot 20
procent toenemen, en ergens anders evenveel afnemen.
Er bestaat echter geen volledige zekerheid over de
omvang en de aard van de te verwachten veranderingen. Het broeikaseffect is
immers een complex mechanisme met effecten op zeer lange termijn en op mondiale
schaal, waardoor de juiste gevolgen ervan onzeker zijn. Ook de mogelijke
reacties op de natuur en de mens zijn erg onzeker. Wat wel vaststaat is dat. de
mogelijk impact enorm kan zijn en vaak onomkeerbaar. Velen zijn het er echter
over eens dat de opwarming van de aarde als gevolg van
de uitstoot van broeikasgassen heel wat klimaatsveranderingen met zich zal
meebrengen, die op hun beurt natuurrampen kunnen veroorzaken. Volgens het
wetenschappelijke panel voor klimaatverandering van de Verenigde Naties dreigt
de opwarming van de aarde in de 21ste eeuw te leiden tot een klimaatverandering
die zelfs de mythische zeven plagen van Egypte in de schaduw stelt: smeltende
poolkappen, mega-overstromingen, allesverwoestende orkanen en woestijnvorming,
zelfs in Europa, een wereldwijde toename van natuurrampen en extreem weer.
Landbouw en veeteelt zullen verstoord worden. De gezondheid van de mens zal
rechtstreeks lijden onder het veranderde klimaat: liefst 150.000 mensen zullen
jaarlijks sterven aan de klimaatwijziging (zo berekende de
Wereldgezondheidsorganisatie). Ziektes, al dan niet verspreid door insecten
(diarree en malaria; ook huidkanker zal door de afname van de ozonlaag
toenemen) en hongersnood zullen de mens treffen.
Maar of dit alles het gevolg is van de CO2-uitstoot
is nog niet concreet bewezen. Figuur 2 geeft wel een duidelijk beeld van het
enorme verschil in de omvang van de ijskappen. In amper 75 jaar is bijna de
gehele gletsjer op de foto verdwenen.
Figuur
2: afsmelten gletsjers
Sommige klimatologen voorspellen trouwens
geen opwarming, maar een nieuwe ijstijd in Europa, als gevolg van het
stilvallen van de Golfstroom. Het zullen trouwens uitgerekend de
ontwikkelingslanden, die maar minimaal verantwoordelijk zijn voor het
broeikaseffect, zijn die de grootste gevolgen zullen ondervinden.
Het is dus belangrijk dat we maatregelen tegen de klimaatveranderingen nemen
voor het te laat is. Het kyoto-protocol is zo’n voorzorgsmaatregel.