DE ARCTISCHE THERMOHALINE-CIRCULATIE

HOME

GLETSJERS EN IJSKAPPEN

IJSTIJDEN

SMELTEN VAN HET IJS

TOEKOMSTVERWACHTINGEN

BESLUIT

CONTACT










Als de atmosfeer en de oceanen geen energie zouden vervoeren van de tropen naar de polen, zouden de tropen oververhit raken en de poolstreken nog veel kouder zijn. De wereldwijde oceaanstromingen die dit warmtetransport verzorgen (ook wel ‘lopende band’ genoemd), worden voornamelijk aangedreven door verschillen in temperatuur en zoutgehalte. Hij heet dan ook de thermohaline-circulatie (‘thermo’ voor warmte en ‘haline’ voor zout).

De warme Golfstroom warmt in de noordelijke Atlantische oceaan de lucht op en zorgt voor het merendeel van het vocht dat als regen boven Noordwest-Europa valt. Hoe noordelijker de stroom komt, des te kouder en compacter ze wordt, totdat ze zwaarder is dan het water eronder en diep in de oceaan wegzinkt. Dit wegzinken vindt vooral plaats in het noordelijkste deel van de Atlantische Oceaan en in de Labradorzee.
Het zinken van zwaar zeewater is een an de aanjagers van de ‘lopende band’ in de oceaan. Deze trekt relatief warm water naar het noorden, waardoor Europa in de winter minder kouds is dan gebieden in Noord-Amerika die op dezelfde breedtegraad liggen. Ook de vorming van zee-ijs maakt de bovenste laag van het oceaanwater zouter en zwaarder omdat het zout niet in het ijs wordt opgenomen.
In de ondiepe kustzeeën wordt dit water zout en zwaar genoeg om te kunnen zinken. Vervolgens stroomt het over de rand van het continentale plat naar het bassin van de diepe oceaan en draagt zo bij aan de vorming van de diepzeestroming terug naar de tropen. Dit proces is in wankel evenwicht: als het water minder zout wordt doordat meer zoet water toestroomt, of omdat de temperatuur onvoldoende laag is om zee-ijs te vormen, dan neemt de diepzeestroming af en gaat de lopende band die de Europese winters matigt langzamer draaien. Enkelen denken dat de golfstroom helemaal zou stoppen met draaien en dat dit een nieuwe ijstijd tot gevolg zou hebben terwijl anderen beweren dat het weer hier dan slechts wat koeler zou zijn meer lijk het klimaat van New York. Nog andere beweren dan weer dat de golfstroom helemaal niet gaat stoppen met draaien en dat we door het broeikaseffect net een mediterraans klimaat zouden krijgen.

 

TERUG NAAR SMELTEN VAN HET IJS