Nu we de nodige achtergrondinformatie omtrent het Kyoto-protocol en het broeikaseffect hebben, kunnen we de rol die de bossen in dit alles spelen van dichterbij bekijken.

 1 Fotosynthese

Bijna alle planten doen aan fotosynthese. Dit is een proces waarbij de planten koolstofdioxide uit de atmosfeer halen, dit onder invloed van zonlicht omzetten tot suikers en vervolgens zuurstof afgeven aan de atmosfeer. Uit de algemene reactievergelijking ( 6 CO₂ + 6 H₂O à C₆H₁₂O₆ + 6 O₂ ) halen we dat 6 moleculen koolstofdioxide en 6 moleculen water onder invloed van licht omgezet worden in 1 molecule glucose en 6 moleculen zuurstofgas. Planten stoten dus evenveel zuurstofgas uit als ze koolstofdioxide uit de atmosfeer halen.

[TOP]

 2 De bossen, de groene long van de aarde 

Bossen kunnen dus een belangrijke rol spelen bij het halen van het Kyoto-protocol. Ze gaan immers koolstofdioxide (een van de belangrijkste broeikasgassen) uit de lucht halen. De bomen zullen dit broeikasgas opslaan in hun stam en vervolgens gebruiken bij het aanmaken van hout. Bij dit proces komt eveneens zuurstofgas vrij, een gas dat van levenbelang is voor de mens en vele andere organismen op onze aarde. Als er dus meer bossen zijn zal het aanwezige percentage koolstofdioxide in de lucht dalen en komt er meer levensnoodzakelijk zuurstofgas in de lucht terecht.

Je kan de bossen dus zien als een zuiverende long, een long die een broeikasgas uit de lucht haalt en een ander ‘gezond’ gas afgeeft. De bossen zorgen er dus voor dat we een gezondere lucht krijgen.

[TOP]

 3 Bossen in België 

Zoals eerder vermeld moet België tegen 2012 haar uistoot van broeikasgassen tot een niveau gebracht hebben dat 7,5 procent lager ligt dan dat van 1990. Binnen België is er dan nog eens een opdeling tussen Vlaanderen en Wallonië. Zo moet Vlaanderen haar uitstoot met 5,2 procent verminderen ten opzichte van 1990 en moet Wallonië haar uitstoot met 7,5 procent verminderen ten op zicht van 1990. Omdat de bossen al een deel van deze uistoot verminderen, zullen we onze Belgische bossen eens van dichterbij bestuderen.

 3.1 De Belgische bossen 

In België wordt 22,7 procent van de totale oppervlakte ingenomen door bos, dit komt overeen met een oppervlakte van 692 916 hectare. Het grootste deel hiervan bevindt zich in het Waalse gewest, namelijk 544 800 ha, een kleiner deel bevindt zich in het Vlaamse Gewest, namelijk 146 381 ha en het kleinste deel tot slot bevindt zich in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, 1 735 ha. 

 
We vinden de grootste hoeveelheid bos terug in Luxemburg, waar meer dan de helft van de provincie wordt ingenomen door bossen. Daarna volgen respectievelijk de provincies Namen, Luik, Henegouwen, Antwerpen, Limburg, Brabant (Waals en Vlaams), Oost-Vlaanderen en West-Vlaanderen.

 
Als je weet dat één hectare bos ongeveer 7 ton koolstofdioxide opneemt per jaar, kan je berekenen dat onze bossen in België per jaar zo’n 4 850 412 ton koolstofdioxide opnemen en omzetten in zuurstofgas.

 3.2 De Waalse bossen 

In het Waalse Gewest wordt 32,3 procent van de oppervlakte ingenomen door bossen, dit is dus heel wat. Hiervan is 53 procent in handen van zo’n 100.000 privé-eigenaars. De gemiddelde oppervlakte per boseigenaar bedraagt dus niet meer dan 2,88 ha. De rest van de bossen behoort toe aan openbare boseigenaars.

De oppervlakte van het Waalse bos blijft onophoudelijk aangroeien.

 3.3 De Brusselse bossen 

Van de 1735 hectare dat het Brusselse bos beslaat, bevindt zich 654 hectare in het Zoniënwoud.

 3.4 De Vlaamse bossen 

In het Vlaamse Gewest wordt 10,8 procent van de oppervlakte ingenomen door bossen, dit is aanzienlijk minder dan in Wallonië. Hiervan is 70 procent privé-bezit. Het aantal privé-bezitters ligt rond de 68.000 en de gemiddelde oppervlakte per eigenaar bedraagt dus 2,15 ha. De rest is in handen van openbare eigenaars.

De aangroei van de beboste oppervlakte in Vlaanderen is zo goed als onbestaand. De belangrijkste oorzaak hiervan is het plaatsgebrek. Zo wordt de ruimte die nog vrij is ingenomen door woongebieden, uitbreiding van landbouwgebied, industriële zones, recreatieve en vrijetijdszones.

Volgens het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen zou er nog zo’n 10.000 hectare bos moet bijkomen in Vlaanderen tussen 1994 en 2007. Maar om tot dit doel te komen is er nog een lange weg te gaan. Er worden immers nog steeds (kleinere) stukken bos verwijderd en het aantal aanplantingen is nog zeer gering.

Vandaar dat initiatieven zoals het Boompjesweekend van ‘Kom op tegen Kanker’ (in samenwerking met de Vlaamse Gemeenschap, afdeling Bos & Groen en de Vereniging voor Bos in Vlaanderen) alleen maar toegejuicht kunnen worden. Het Boompjesweekend is een jaarlijks initiatief waarbij telkens vijf nieuwe Kom-op-tegen-Kanker-bossen worden aangelegd, één per provincie.

Ook de Vereniging voor Bos in Vlaanderen (VBV) ijvert voor de aanplant van meer bossen. Zo tracht ze jaarlijks een 10-tal hectaren nieuw bos aan te leggen in het Limburgse, als compensatie voor de CO₂-uitstoot van onder andere een afvalverwerkingsbedrijf in Limburg.

[TOP]

 4 Bossen in de wereld 

Als we kijken naar de situatie van de bossen over de hele wereld zien we dat bijna de helft van de oorspronkelijke hoeveelheid bos op aarde verdwenen is. De totale oppervlakte bedraagt nu ongeveer zo’n 3869 miljoen hectare. Dit komt overeen met 3 procent van de totale hoeveelheid land op aarde.

De hoeveelheid natuurlijk bos op aarde daalt nog steeds en dit met een grootte van 15 miljoen hectare per jaar. Hieruit kennen we dus afleiden dat er steeds minder koolstofdioxide zal omgezet worden in zuurstofgas en dat er dus meer broeikasgassen in de lucht zullen blijven hangen. Om de vermindering van de bossen tegen te gaan, is het noodzakelijk dat er een beter bosbeleid komt. Tegenwoordig is immers slechts 10 procent van alle bossen beschermd. De overige bossen kunnen dus zomaar gekapt worden. Dit laatste komt niet ten goede aan het halen van de Kyoto-normen en ook niet aan de biodiversiteit, die hierdoor bedreigd wordt.

[TOP]